!!! LET OP: DIT IS NIET DE WEBSITE VAN DE SAR !!!

!!! A.U.B. ONS NIET BELLEN of MAILEN OVER SAR !!!

Informatie voor zeezeilers.

HELIKOPTER HULP
OP ZEE

SEARCH AND RESCUE

INLEIDING

De Koninklijke Luchtmacht heeft voor Search And Rescue (SAR)- activiteiten op zee reddingshelikopters gestationeerd op Vliegbasis Leeuwarden en op Vlieland. Hoofdtaak is het opsporen en redden van militaire piloten, die in zee zijn gevallen bij schietoefeningen op Vlieland. Daarnaast kunnen de helikopters worden ingezet bij andere reddingsoperaties op zee. Er wordt veel geoefend in het maken van verbinding met schepen en het daarop neerlaten van de redder en het afvoeren van gewonden. Voor de helikoptervlieger is het extra moeilijk om operaties uit te voeren in de buurt van een zeiljacht in verband met de (beweeglijke) mast en tuigage.

GEEN STRIKTE PROCEDURE
MAAR IMPROVISEREN.
Hoewel hier en daar zeer strikte procedures beschreven staan hoe te handelen bij helikopterhulp op zee vindt men bij de SAR, dat je een paar algemene regels in acht moet nemen en de verdere handelswijze moet laten afhangen van de situatie. "Je moet je gezond verstand gebruiken."
De ideale situatie is, dat het schip vaart loopt en daarbij een zodanige koers voorligt, dat de wind ca. 30º over bakboord inkomt. De helikopter zal dan aan bakboord naast het schip hangen op circa 50 voet (15 meter) hoogte. De vlieger zit aan de rechterzijde in de helikopter en kan zo het schip goed zien.

NOOIT LIJNEN VANUIT DE HELIKOPTER VASTZETTEN OP HET SCHIP
Als er een lijnverbinding tot stand komt tussen helikopter en schip, moet deze lijn op het schip altijd met de hand worden vastgehouden en mag nooit worden vastgebonden.

DE HELIKOPTER HEEFT DE LEIDING OVER DE OPERATIE
De helikopter heeft de leiding over de helikopter-operatie. De schipper van het jacht blijft echter verantwoordelijk voor het jacht. Hij dient steeds volgens de regelen van goed zeemanschap te handelen. Afhankelijk van de omstandigheden en de aard van de operatie zal de helikopter zich aanpassen en improviseren. Als er een REDDER vanuit de helikopter aan boord komt, heeft deze aan boord de leiding over de operatie. De schipper voert nog steeds het schip. Als er bijvoorbeeld van koers veranderd moet worden vanwege de waterdiepte, dan is dat de verantwoordelijkheid van de schipper en niet van de helikopter.

STATISCHE ELEKTRICITEIT
Voordat er een lijnverbinding tot stand komt tussen helikopter en schip dient de helikopter te worden ontladen van statische elektriciteit. Deze ontlading vindt plaats door een geleider contact te laten maken met de zee. Pak daarom nooit een lijn of redder vast, vóórdat deze ontlading heeft plaatsgevonden.

COMMUNICATIE
De helikopter is uitgerust met marifoon. De oproep vindt plaats op Marifoonkanaal 16 en verdere communicatie op kanaal 67, tenzij de helikopter anders aangeeft, of de omstandigheden daartoe noodzaken. Eventueel toont de helikopter een bord met daarop "VHF 67".

DE EERST LIJNVERBINDING TUSSEN HELIKOPTER EN SCHIP
Na verkenning rondom het schip en het tot stand brengen van radioverbinding zal de helikopter als de omstandigheden het toelaten een lijn met daaraan een zandzak (minimaal 5 kg) neerlaten, eerst in de zee ter ontlading van statische elektriciteit en dan op het schip. Op een zeiljacht in de kuip. In deze lijn zit een breeklijn. Deze breekt bij een grotere belasting dan 250 kg. Deze lijn zwaait heftig heen en weer: voorzichtigheid is geboden!

Deze lijn mag niet worden vastgezet, maar dient met de hand onder spanning te worden gehouden. Het losse eind wordt bijvoorbeeld in een aan de achterpreekstoel bevestigde puts gedaan.

De helikopter zal proberen op dezelfde positie ten opzicht van het schip te blijven. Dat is gemakkelijker indien het schip vaart loopt en indien er wind staat.

REDDER KOMT AAN BOORD
Als de omstandigheden het toelaten, zal er een redder aan boord komen via een draad aan de helikopter. Voordat hij contact met het schip heeft, moet hij ontladen. Daarna moet het schip hem aan boord halen met de zandzaklijn. Volg daarna de instructies op van de redder. Schipper: let op je schip !

VAN SCHIP NAAR HELIKOPTER
Je kunt op verschillende manieren van schip naar helikopter gebracht worden. De helikopter heeft aan de rechterzijde een lier.

SLING. Aan de hijslijn van de helikopter is een brede band bevestigd. Deze wordt over het hoofd gedaan en dan onder de oksels. Tijdens het hijsen moeten de armen naast het lichaam naar beneden blijven. Vooral niet de armen omhoog steken ! Meestal zal je tegelijkertijd met een redder omhoog worden gehesen, maar het kan ook zijn, dat je alleen reist.

BRANCARD. Een brancard kan alleen dan vanuit een zeilschip naar de helikopter worden gehesen, als daarvoor voldoende ruimte is. Als het niet kan moet de gewonde in bijboot of reddingsvlot aan een lijn achter het schip worden gevierd. De redder komt dan daar met de brancard naar beneden en legt de gewonde in de brancard. De brancard is opvouwbaar en kan door de redder in een rugzak worden meegenomen.

Een gewonde, die in zee ligt, kan niet in de brancard worden gebracht.

ORGANISATIE AAN BOORD VAN HET SCHIP
Afhankelijk van de omstandigheden en het aantal bemanningsleden is het verstandig tevoren aan boord een taakverdeling te organiseren. De volgende zaken behoeven voortdurende aandacht:
Algehele leiding. Navigatie en het varen van het schip. Communicatie/radio. Zandzaklijn. Opvang redder.

Pas de tuigage van het schip aan de omstandigheden: als de zeegang het toelaat, vaar op de motor, zonder voorzeil, maar met (gereefd)grootzeil, waarbij de grootschoot strak in het midden staat. Het zeil dient nu als steunzeil.

ENIGE FEITEN.

Werkmarges helikopter : 120' heen, 1/2 uur werken, 120' terug. Brandstof voor 3 uur, half uur reserve. Kruissnelheid 120'.

Medische instrumenten in helikopter o.a.:
beademingsapparatuur, reanimatie-apparatuur, hartbewakingsapparatuur.

De bemanning bestaat uit:
Gezagvoerder (linksvoor), vlieger (rechtsvoor). Rechts achter de vlieger de werktuigkundige/lierman, daarachter de redder. Linksachter zit de verpleegkundige. Er is standaard geen arts aan boord.

Met dank aan 303 squardon Leeuwarden voor oefenen en informatie

©2000 J.S. Bouma

Tel 0592 - 541 352

Email: info@mastersailing.nl